oruç hakkında

oruç hakkında

Oruç, fecir (imsak) vaktinden günesin batimina kadar geçen süre içinde yeme, içme ve cinsel arzulardan uzak durmaktir. Akilli ve bulug çagina ermis bütün Müslümanlara Ramazan ayi içinde oruç tutmak farzdir. Hastalar, yolcular ve aybasi halindeki kadinlar sagliga kavustuktan veya eve geri döndükten sonra tutamadiklari oruçlarini kaza ederler. Oruç tutmak için en azindan kalp ile niyet edilmesi gerekir. (Ayrica dil ile söylemek sünnettir.) Bir insanin Ramazan orucu için sahur yemegine kalkmasi da bir nevi niyet anlami tasir. Kaza, kefaret ve adak oruçlari için ise mutlaka hem niyet etmeli, hem de hangi tür oruç tutulmak istendigi belirtilmelidir.
Oruç tutmaya gücü yetmeyen yaslilar, tutamadiklari her gün için fakirlere (fitre miktarinca) fidye verirler. Buna maddi gücü yetmeyen fakir yaslilar ise tövbe edip affedilmelerini dilerler. Oruç borcu ile ölenlerin yakinlari, eger ölünün vasiyeti varsa, kalan maldan onun adina fidye vermek zorundadir. Eger ölünün böyle bir vasiyet yoksa, yakinlari fidye verip vermemekte serbesttir. Ölü adina kaza orucu tutmak dogru olmaz.

Orucu bozan seyler :
Orucu bozan seyler ikiye ayrilir:
A) Hem kaza, hem de kefareti gerektiren seyler:
1- Gida sayilabilecek seyleri yemek, içmek, sigara, afyon gibi keyif veren maddeleri kullanmak, agza giren yagmuru kasten yutmak, kar ve dolu gibi maddeleri bilerek yemek.
2- Cinsi münasebette bulunmak (Bu durumda bosalip bosalmamak önemli degildir).
Bunlari oruçlu oldugunu bilerek, kasten yapan kisinin hem 1 gün kaza, hem de ara vermeksizin 60 gün ardarda kefaret orucu tutmasi gerekir.
B) Sadece kaza etmeyi gerektiren seyler:
1- Çig pirinç, hamur, un ve bir defada çok miktarda tuz yemek (az tuz yenirse kefaret gerekir)
2- Pamuk, kagit yemek, çakil, tas, toprak gibi maddeleri yutmak,
3- Makata veya mesaneye ilaç vermek, genize gidecek sekilde buruna ilaç damlatmak, kulaga yag damlatmak,
4- Agiza alinan suyu veya agiza giren yagmur, kar gibi maddeleri hata ile yutmak,
5- Unutarak bir sey yedikten sonra, orucunun bozuldugunu zannederek yeyip içmek,
6- Imsak vaktinin gelmedigini veya iftar zamaninin geldigini zannederek, yanilip bir sey yemek,
7- Esine dokunma, öpme suretiyle inzal olmak (bosalmak),
8- Kendi arzusu ile disaridaki sigara dumanini içine çekmek,
9- Kendi arzusu ile agiz dolusu kusmak,
10- Disler arasinda kalan nohut büyüklügündeki kirintiyi yutmak (daha küçük olan kirinti orucu bozmaz),
11- Deri altina, kasa veya damara yapilan her türlü ilaç ve asilar,
12- Sakiz çigneyip suyunu yutmak,
13- Ramazan orucu disinda kalan diger oruçlari kasten bozmak.
Bu sekilde bozulan oruçlarda, sadece bir gün kaza orucu tutmak gerekir.
Orucu Bozmayan Seyler :
1- Unutarak bir sey yeyip içmek,
2- Çiçek asisi gibi deri üzerinden yapilan asilar,
3- Kan aldirmak (vücuda kan verilmesi ise orucu bozar ve kaza gerektirir),
4- Göze sürme çekmek veya ilaç damlatmak,
5- Kendiliginden inzal olmak (bosalmak), cünüp olarak sabahlamak,
6- Banyo yaparken kulaga su kaçmasi,
7- Burundaki akintiyi (sümügü) bogaza çekip yutmak,
8- Istemeden agza gelen kusmugu yine istemeden geri yutmak,
9- Agza tükürügünü toplayip yutmak (orucu bozmasa da mekruhtur),
10- Esi ile öpüsmek,
11- Banyo yapmak (serinlemek amaciyla banyo yapilmasi mekruhtur),
12- Abdest alma gayesi disinda agza su alip çalkalamak.
Orucu bozmayan seylerin yapilmasi kaza veya kefaret gerektirmez. Ancak bu sebeple orucun bozuldugunu zannederek yeyip içmek genelde kaza, bazen de kefaret gerektirir